BACCI - De naturali vinorum historia volume II

Ll*B£\SecV7SlT>VS. Si A nus i n t e rpr e t a t ur i n l i b r i sde Ci u i t a te D e i . C O E LI enarrant gl or ia D e i , & opera manuum eius annunc i a t f i rmamentum: r i empe, q u o n i h il fef e offert ma- gni f i cent ius ocul is noftris,tùm ex eorum creat ione ex n i h i l o , per fimplicé,quam conf i temur ab inf ini ta potent iaemanat ionem : tùm e t i am prò inef fabi li orna- mento ,pul chr i tudine, immenfo numero ftellarü,& prò mul t ipl i c ibns Henicj; ope– r andi vi rtut ibus ,ab i l io pr imo virtutû fonte emanant ibus .Quas vtcûq; da tum eft F i g u r a ] l e l - fiumana? mentis capaci tati penetrare,ad vfum noftra? fpeculat ionis i jdem Af t r o- l a r u m f i x a r . n omi quadraginta o do imaginibus c i rca vniuer fum cceli ambi tum conf i gura- r un t. I nqu i bus inter myr i adas ftellarum i nnumc r ab i l i um, mi l lein f umma ac B v i g i n ti duo numero cont ineanturf tcl las, ad quas cunótaruminferiorum caufa– rum , tàm celeftium> quàm elementarium effeóliones referantur. Vnde ( r e l i n- quo f o r t un i a, & i n f o r t un ia af t ionum humanarum , quas tandem a b i p f ama nu D ei di fpenf a r i, ac di f t r ibui conf i temur) quem ad modum ha?c in humanam naturam var ia inf luunt ftudia ; iìc ei in vniuer fam naturam vegetabi lem alia? vnam , alia? a l i am, & al iam f ouen t, fcecundantque f rugum fpec i em, ccrea- l i u m, Sylue f t r ium , Vi nea rum generofitatem . Solern precipue inter pi ane- ras , & Bac chi Cr a t c r em ex immag i n i bus, V i n o r um fóuere na t ur am. Ha r um ^ f u c l o r c s . in vniuer fum ftellarum, atquecaeleftium imag i numvirtufes profequutos l eg i- mus H i g i n i um, & l u i . F i rm i c um, & a l i j, qui ipfos fecuti funt A f t r o n om i , ex quibus hac vni ca Ptolema?i aucloritate in cent i loquto fatis eft hanc conc lude- * p t o l e m t i C re demonf trat ionem . Vu l t us i nqu i t, fœculihuius, ideft,cuni5tarum fpecierum m a x i m a. i n f c r i o rum , a n ima l i um, atque p l an t a rum, & terreftrium r e r um, neceif e eft ad vul tus cceleftium corporum fubi j c i, & c on f o rma r i. "DE F O E C V N D 1 T A T E V I N O K V M C A V S AE N a t u r a l e s . C a p. X V . I S fuppofitis communibus, acneceifari j s caufis de na t u r a, at– que omni faci l i tate v i no r um, &a l i a r umf r ugum, phy Ilei a u d o. res 3quorum nos hìc prof i temur doòtrinam, quatuor conf ide- Caufaru D ^ S ^M í f l l^k rant in his infer ior ibus caufarum gene r a, vnde omn ia p r odu- S € n € r a - cantur, ac perficiantur, Formales, Agentes, Ma t c r i a l e s, & F i – nales. Et non minusagricoIa?,qui tamen dum hunc pra?cipuum natura?, acfua? induftria? fimul proponunt f inem, qui eft V i no r um produ<5tio,ac fœcundi tas ; quafeurnque caufas aefeertum referunt cul tum * Quo nomine ex- Caufit f i n a- trinfecas pot i f s imum confideranr, ta m vniuerfales caufas, c c e l i, & ftellarum, & l e sa c u l t u. prçfert im quas propofuimus Sol is incI inat iones,acLunç menftruas mutat iones, quam et iam per t i culares. Quoc i r ca omnem adhibent ope r am, cul tumq. mo- de rantur, à r eg i on i bus, ac l ocorum l ì tu, ab omni t empor i bus, à vent is quibus max ime iìhìc^ expofita fintflatibus, ab imb r i bus, àfluminibus , q u i i l l a m i n- currant regionem 5 v t prodo f i tum e f t. quas & nos caufarum ef fe&iones, feque- E inur in hiftorijs . N u nc verò de communi na tur a, quon i amomn is vi rtus i n fe- F o r m a l e * , m i n e c o n f i f t i t , & in radicibus p l an t a rum, & in pr opag i n i bus ( d i c am cum D i ui & * A : g e n- Hi e r on imis interprétation e) & in omni gemmine vi t i s ,quarumproptera fpec ia- t e s ' lis eleòtio fit ad propaga t i onem. Supponcnda quidem in pr imis ef t, à gemmine ^ n a t u ra v i t i spr e c i pua , acne c e i f a r i acau f a , qua?propr i ampr a?be t v i n i f ormam, ac con- fequente s di f ferent ias, qua? ipfam ftatim comi tantur formam, in v i g o r e, ac r o- bore , & etiam in fapore, o d o r e, & ca l or e, & in rel iquis qual i tat ibus ,quas om– nes pra?bet forma agen s in propr io gemmine vi t is . H i nc tam l onga ferie per i ti ^ p r o p r i e - agricola? ipfarum v i t i um percenfent genera, quarum propr iam faciant propaga- t a i c l > l t l u m * t i one rn. nam Fa l ernum v i num non ni fi Falerna?producunt v i t e s ,Cr e t i cum cre- M tenfe s