BACCI - De naturali vinorum historia volume II

D E N A T. V I N O R V M H I S T . piferentU exacchemt Orcio t r a c ?a di de diffère tvjs* ÌD'jfer.àiu- u?ntib<'S>& tt'jcenùbus. y, M e t a p b . tat e f un t d i i f e r en t i ae ,me r i t ocu i us a l i ud q u i d emp o t e n s , a l i ud vero i mb e c i l- l um, a l i ud me d i um, S r quod interlinee int er i ace tPot ens v i u nm appe l l a tur v i - n o f um, o i n J v ; g r a t i s , q u od facul tate vehemen t e r , c e l e r i t e r que c a l f a c i t c or pus , caputc jue t entât; imbe ci il um vero huic con t r a r i li m , q u o d , & a quo f um di c i tur , aqua : . f . t enui t a te ad f imi l e, & non co l ore , nec odore nec mani fef ta ex ceden s cal fa&ione.Híç fecundûm propr i am naturam répcr iùntuf in v inis d i f - ferent ia?.Qua: vero ex tempore íumuntur,dirTerentiç e i u fmodi funt, qua: ex- t r inl ecùsacc idunt; nempc quatenus tempore a c r i o r a . &c a l i d i o ra fiuntvina. atqu e vnà cumh is tùm c o l o r em, tùm fubf tanuam, tùm odorem mut an t, qua: non perfe, fed t anquamf imul cumann i s f a cu l t a t em commôf t rát , eatenus d i f- t erent i amfacere vidé" tur. Cç t e rùm inter propr ias v i uo r um di r fcrent ias ,qua:- dam iuuant ,aut Içdunt propr ia r a t i one , vt du l c e do , &au i t e i i t a s : d e i nd e t e nui tas &crai r i c i es fubf tant ia : 5& porent i am ve 1 imbec i I l i tas . feddi f fe i enr ia^quae rum à c o l o r e, tùm ab odore f umun t u r, peraccidens i nd i c an t: quaterius h ax q u i d e m, & aquo f a, & alba , & fu l aa , .& n i ^ j a r i aHaV^wa quo^, & inodora ,ve aqua , uc l qua: unguenti inftar ben e o l en t .Ha: i g i t u r , ( c ondud it Ga l enus ) func uinorumdi r íerent ix ) qua? ,&fecundûnatura 5 propr ieraté & pe racc idens erût coní ïderanda:. Q i i i b u s a dd e ad traítandi me t hodum, &h a nc aliarti habenda e í ferat ionem 5 quòdr i aud quaquá pt,o«polìtar ŷ dirT^rentiarû f equuturi fum us ordi nemà co l or e, fubf tant ia, fapore, odor e, aitate. Nam hç di f fercnt ia: h a ud iìngulaefunt fuarum fpec i erum coní f i tut íua:j uerùm ut omnes conf equuntur uel priùs,uel pof tei iùs formam,ac uarfànt facuì tates , f ic commodiùs fubf acul tatum cenfur is ueni ent expl i canda : , exempJo q u od propo f i tumeft de P o t e n­ t i u i n oA imb e c i l l o, ná paie ns per hasidi ffereht&s corvftituitur,quòd fubf tan t ia fyncerum, colore : rulua iOdoratoxó mani f e f ta ca l f a­ c t ione i ì t . lmbec i l lum uerò cót rar i js cönf tabit di r ferent i j s, qu ia a q u o f um ,& t enue^e c co l ore nec odor e, nec a l l a a l ia exceden s qua l i t a te ef t, Iuxta prae­ ceptúe rgo fummi p h i l o f o p h i. I r t qu i bus r ebusnon e f t a l i qu i s o r dop a r t i um r rac t andi e f f ent i a l i s, i n c i p i endumundequi sme J ius t rac ì e tj aedocear ; A f a ­ cul t a tum dirferent i js i nc i p i emus . exqu i bus ut i l i í f imamhabebîmt i sme thodu n on medo i nuen i endo r um generum , & f pe c i e rum, fed ad capeflendas q u o ­ que caeterasuinorum di f ferent i as, commodiflìmam naót i er imusui am.Qua­ rundam uerònihi lomìnusdi i ferent iarum,qua? inf t i tuto hu ic rtöfttfö t ndeb tV t u rmag is oppo i tunœ, p r op r i a a l i qua lubne&emus capi rà. Vtqua*abaetate­ mani feftè uariant facul tates i pf as, qua ' de n o u i s ,& uctuf t is u i n i s f i n t d i f f e­ rent ixrà faporibus,qua^ Du l c i um v i no rum fit natura , au f t e r o r umj &r e l i quo­ r um f aporum:& i tem c o l o rum , q ua i n a l b i s, r u b r i s, nigrìs flauis ,'aur fuluisf iìnt di f fercnt ia: .qua: omnes fempei ad f a c i l i t a t imi i c opum, & ad human x na­ tura: vfum erunt comparando?, & exp l i cande. D E C O M V NI T E M P E R A M E N TO < V t n o r u m, *vt%pene s fuas f a c u l t a t e s , çef c a l t d u, * v e l / r i g i d um c o n f i i t u e n du mf i t. C a p . I h J g f ' g ^ X numerofa iam prçícripta à nob i sd i f t i nc t i one Ga l e ni i n . d e rat ione v i â u s , de differenri js vinorö, qu ia al ia: funt propr i a :, & . — - , — ' I — — i » * f ecundum naturam , à co l ore , f apore , fubf t ant i a , odore , ac virtù­ te:al ia?e x acc identi ab a:tate, & t empor e ,& l o c o , i am p l anè c on ftat.de f acuha t i bus, & qua l i t a t i bus eorum non eff e fimpliciter p r o n u n c i a n dum. S ed i nquaque di f fercnt ia vt i nc o l o re d i &um ef t, quod a l ia v i na i r n t a l ba , a l ia n i gr a , a l ia med ia : & fimpliciter i n i apo r e f ub f t an t ia & o d o r e ,&