BACCI - De naturali vinorum historia volume III

ŷ6 D E * R A T. V l H O R VM H l S T O l ^ . mi l i rudinem , celerrimè omn i um tùmnurr i t, tùin corroborât. Se i j . d ea l ime n t. A .» facuI tat . cap .4o .vinumquidcm e x c o r um numeroe i í c, qua? mul tum corpus a­ l un t, omncs ratcntur : nempc íì qu i cqu id alit cibus ef t, Se v i num in genere c i­ J } borum poncndum cft;niíì cum vul go diítinguatur, vt potus c ibo fit oppo í ì tus. Item l ib.de b o. & ma. fuc.cap. 11 . lncft vero omnibus vinis ali mcn tu m, prò craf­ ficici rat ione, vt vcl magi s, vel minus nutriant.In compara t one vero cum m c l ­ le 3. de rat. vie. com .4. vini duplum minus al it quàm mel i is i i mp l um. Qu j bus fìantibus, hi qui vinum negant nut r i r e, ioluant Se hunc nodofum Ap h o r i fmum 2 I .fec. i j. F A M EM t ho r ex i s, id eft vini pot io f o l u i t, G a l. Nec obf t a t , hoc l o co famem int c l l i gi n o x i am, Se mo r bo f am, non qua? communi ter ex indigent ia c i ­ bi fit : ac v i ni pot ionem propterea cflè huie f ami medicamenti pot ius v i c e, qua a l imen t um. nam Se i dr c c o lo ine vfque à iuuentute in di fputat ionibus mcis re B uocafle in d u b i um. Et cur(inquam)ha?c fames non I ac ì e, non a l i quo iurul ento, ficut thorexi fanatur ì N i fi quia prò rami l iaritatc (quam omncs pra?dicant) v i ni cum natura humana, vt i l li pr opnum eft a l imen t um, Se munus e t i am obit ami­ cabilis medi cament i, quam neque lac habe t , ncque m e i , neque v l l um i uru l en­ t um, Quae facultas arcendi famem in vinis i l l is craifis tempore Hi ppo c r a t i s, Ch i j s, Co i s , Tha f i j s, Cr c t i c is negari non potcft,nec in his fimilib. noftro t empo re, pulpof is Mangi auer r i s ,Vernac i j s, Gra?cis,& alijs e iufmodigenerof i s, Se gra H i p p c. tiofis dul c ibus, quibus hi cme pra?fcrtim tota gaudet I t a l i a. Compend i a r ia po r­ rò do t t r i n a, v i ni f o rmam, vt opt imum al imentum fit, videntur Hi ppo c r a t e s, j i p h o r . Se Galenus decreuiiTe Ap h o r. 1 S.fecìionc i j . Eo r um qua? vn i ue r f im, ac v e l o c i­ l o c u s. ter nutrì un t, velocesquoq, fiuntexerctiones. Ma x ime ergo tale eft vinti ( inquit C Galenus) quod Se vniuerf im(hoc enim eft dçrçocìç , vniuer f im,& affat im)nutriat WTUKitèç, ve l o c i t e r, hoc eft vtparuopo ft af fumpt ionem tempore habea t ex­ cre t ionem. Indi t iumautem t i bi fit i n i j s, qui viribus funt di í ïolut i, vel propter euacua t i onem, ve lpropt e rmagnum l abo r em, au t i ned i am , vt ftatim poft af­ f ump t umv i n um, in pulfibus qu idem vehement ia adieJta fit, in mot ibus autem voluntar i j srobur , quam celerr imèaccédât. Aq u o fa qu i dem ex v i n is pauc i f l i­ mum pra?bent a l imen t um, colore feilieet a l b a, ac tenui fubftant ia, qua? vero al ba f un t ,& cralTa, plus quam tenuibus, Se a lbi s, fed non adeo ve loc i ter ,neq, vn i­ uerfim a l un t. Cr a i fa aut em, Se fulua mul to magis ; fed hoc vincuntur à n i gr i s, quòd quantum haec nutriunt p l u r imum, tantum i l la fuperant, quòd i n pauco tempore nut r iunt, ac velocius tranfeunt ad exeret ionem. his vero magis aquo £) f a, qua? celerrimè per vr inam excernuntur. H xc Galenus in Ap h o r. Pl ana ve­ l . V c Mi rò magis comparano fit eodem i i j. de a l im. facul t . cap. 4 0. Ru b r a, i n qu i t, v i na m e n t, f a- craf fofanguini generando apt i i f ima f un t, vt qua? minima egean t mu t a t i one, vt c u l t. fanguis fiat, poftea funt rubra > &n i g ra , quxcumadf t r i c ì ionis qua l i t a t e ,& fto ma c h um i u u a n t f o l u t um , &a l u um conf i rmant. H is minus fua natura a l un t, qua? alba f un t, ac craíía , Se acerba. Du l c ia vero faci i ius conf iciuntur in vent r i­ cu l o , a cd i f t r i buun t ur, quàm auftera,qua?quanquam minus vr inam c i eant j ro­ buftis tamen copiofiùs praftant a l imentum. A d communem ve rovfum, de o m­ ni v i ni genere et iam nof trorum t empo rum, non eft omi t t enda Ga l e ni cenfura pe cibis quam compi labimus ex Iib. de c i b . bo .& ma. fuc. cap. i j. Aquo fa ( inqui t) Se quas b e m, CJ7- tenui fubftantia fun t, vr inamque c i cn t, corpori al imentum fuggeruntpauc i f l i E mali[ u c ci mum : craiTa vero precipue nigra,ac dulcia , vt f apa, valde nu t r i un t. Inef t au­ tem al imentum omnibus prò crai f iciei rat ione : ideoque i j s , qui rec rea t i oneopus habent ,concedendus eft vini dulcis vfus (quod nigrum Ga l eno audo r e: nu l i um en im album dul ce apud cum eft, praecipuè verò(fubdit) fi n i h il his vi t ij fuer it i n i ccor c , l i ene, aut rcnibus quibus vero craffus in venis humor abundat, i js fubftan tia tenue ex vfu eft acrc,ac vetuf tum, fi f r i g idus ; a l i oquin neutrum ho r um conuc nit• Od o r um qu i dem boni f u c c i, carterùm caput f er i t, V i t anda craiTa, graueo­ l cnt ia a *> ti >» ti »5 a tt fi tt ti t » >' )t »» »