BACCI - De naturali vinorum historia volume III

5 $ > » L i b ro I. cap. 3 F o r ma po t u s. D i u e r fa p ot adi r a– t io n o s l ri t c m p. T o t e n t i as v i n o r um n o x a ?. Herbaceo r um f r u - tluúxfia– te v f u s. T >E " N A T. V l T i O R VM H l S T O \ . De v fu v i ni pencs a n ni t e m p o ra >q u a n am v i na hieme , & qu&- A n am A i t a te bibenda f i nt fìngulare c o n f i l i um . C a p. V i . V L T I S hacìcnus Ioci s fat ta eft mcnt io de var ia bibendi r a– t ione pencs anni t empo r a. In vfu prx f e r t im v i no rum po t cn- t i um, qux paulo ant e ex Ga l c ni dot t r ina in l i bro de cibis bo. & mali f uc c i, protettati fumus natur i? c a l i d i s, r c g i o n i b u s ,& tempor ibus cal idis elfe valde n o x i a. Commune vero in p r i– mi s, ac f ingulare coni i l ium fef e offert ex celebri i l la C o r n. C c l fi fententia, aut t or cquoque Hi ppo c r a t c. H I E ME mcraciùs bibendum , B xf tat e di lut iùs. Cu i us prxccpti duplex di fpenfat io habenda ef t ,prima à natura, ac vario vini robore h i eme, & xftat e : altera à var iabi li per tempora calore cor- p o r um. Pr i f c is quidem f xcu l i s, quando v ina pe r t r i enn i um, & ampl ius i nf o i a– t a l e picatis vafibus feruabantur vl tra decennium f ync e r a, vnde c i ufdem erant robor is tam xf tate,quàm hieme ; mcraciùs bibere, vel dilutiùs intel l igebant fie– ri per admi f t ionem p l us, aut minus a q u x. Q ui vfus era t confentaneus i a t i o n i, vt idem vinum xquè r obu f t um, hieme qu i dem merac ius, ac pauc i oreadmi f ta aqua biberetur ,xftate vero plus aqux eifdem vinis admi f ee r e tur. Quando v i de- l icet fub magnis calor ibus, corpora ca l idiora, ccù bul l iente fanguine cal idis po- tu vinis l xde r en t ur, ac pluri ide i rco aqua a t t emp e r a r ci vina : at per h i cmem contrà, corpor ibus minus ab ambienti calore arfettis, conueniebat mcraciùs b i - C bere . Q nx propr ia cùm effet , ac feruanda perpetuò temperandi ratio : nof tro tamen f xcu lo ; quon i am vina communi ter in I tal ia non habemus vtplurimùm nifi annicula, & ex his quxdam leuia per h i emem, qux non permanent ad x f t a- t em, nonnul la firmiora,& paucadiuturniora , banc nos fecuti v inorum naturarci, prxpof teram feruamus confue tudinem. Nec fine corporum inf igni noxa : nam h i emeb i b imus aquo f i o r a i l la r a fpa t a , l or as, trimeftria v i n a, feruamus vero ad xf tatem robuf t i ora. Qu od quanquam perperam fir,videtur tamen confuc tudo, &c u l t us nof tri tempons ita coniùluiflc , & coègit quodammodo communem v f um, vt leuiora bibamus h i eme, q ux ad xf tatem non fcruarcntur ; ijfdem vero exolet is x f t a t e , neceftariò ad robuf t iora ipfa con f ug i amus. nec inter im i gno r a- mus, quòd incalcfcentibus tunc apprimè corpor i bus, meracius bibere, & r o b u- D ftiora v i n a, perinde eft ac fi ignem i gni adderemus, quod nox i um communi t er eft, nocent i f f imum vero exper imur iuueni bus, & cal idis na tur i s, bul l iente tunc f angu i ne. Quapropt cr inexper ti dum abblandi ri fibi putant ftomacho, ac ge- nerofi v i ni potu conantur faccr c bonam f r on t em, pau l a t im, ac trat tu t empor is acut is fiunt obnox ij mo r b i s, & cum inf i amma tone in a l i quo v i f ee rum, lupatis p r x f c r t im,& pu lmonum, vcl oppleto cal idis vapor ibus capi t e, ardent ibus c o r r i- piuntur febr ibus ,vel pl cur i t im, vel phr cne t i dcm, i ncur run t immed i cab i l em. Im- mo fi praua a l i qua concurrer it temporis con f t i t u t i o, ma li mor is exc i tantur fe- b r e s , ac exanthernata,cordis vi t io pef t i fera. V t aufim aflèrerc quòd hoc ftante communi f f imo abufu cal i c l iorum v i no r um x f t a t e ; ni fi vfu ipfo didiciííet hoc i x c u l um refrigerantibus he r b i s, ac c i chorace i s, ciufmodicjuc f r igidis f rut t ibus £ exuftos tunc humo r c s, ac fpi r i tus at temperare, quales ad hoc eui t andum c om– mune v i t ium, commendai Gal enus in co de cibis boni, & ma li fucci l i b r o, me l o- n c s, me l opcponas, cucurbi tas, pcrf ica,mala p r x c o c i a, al i j fque id genus f ru t t i- bus , quibus fi v l lo vnquam t empor e, abundant i ff ima nunc cit Ital ia ; faci le i am perpetua graíïaretur ep i demi a. ficut inaudi tos alijs f xcul is excitato s v i demus mo r bo s ,& morb i l l os o l im ludibundos in puc r i s, no f t raa l i oquin xtat e cum pef- fimis accident ibus inter imentes, et iam adul tos homi ne s. Quas noxa s, ac f a l u- t i fera