BACCI - De naturali vinorum historia volume III

L 1 B E ^ T E R T I V S 89 A n ì um, a quo f um, Se v i no f u r a, M e r um , & d i l u t um, f ynce rum,mi f tum, c r udum, c o c i um. Qua ; omnesdi f f e r cnt i a ; adhuc fufcipiunt magis & mi nu s, ac varias confequencer praeftant operat iones, et iam oppoi ì tas. Et qu id ergo dubi tant fu s u m ma m perftitiosè nimis nonnu l li (vt audio) iun i or es, A n v i num nut r i a t, & d e Tempe- o m -vini ramento al ij di fputantes, & de qual i tat ibus pr imis ma x i me, cùm prò diue r f i t a- g e n e r -va te oppof i tarum d i f f e r e n t i a r um^ c a l i dum , & f r i g idum ftatuendum fit, ve l cer- n c t a s . t èa l i quodmi nus c a l i dum? E t intcr quafeunque differentias oppoi ì tas, elle vb i que fuas médi as, & in quoque gener e i nnumc r as, quare & eas (vt d i x i ) om- n i f a r i am, & ad diuerfos vfus i done a s. Facul t a tum vero fpec i a l ium fatis e xp li f a c u i t a t i cat a rat io eft in precedenti commentario , qua; fumenda: fintà propr i j s, quas d i - v a r i e t a s. xi di f ferent i j s, à c o l o r e, à f apor e, odo r e, ac r obo r e. Carterùm cum his p r x c i- A c u l m. E pua q u i d am al ia facul tatum , a c r obo r i s ad vfum attendenda ratio eft, qua; à cu l tu v i norum , & humana i ndu f t r i a f umi t ur. Quern fané cul tum i am démon- ftratumeft,&nuncbreuiterrepetimus , va r i ab i l em adeofui iTe ab ant iquis ad nof tra t empo r a, vt var i am quoque admodum reddiderint facul tatum v i no r um ef f icaciam . qua; plané pate t conlìderanti cunótaruui rerum humanai um v i c i f s i- Cuniïariï t ud i n e s. quantum ex temporum l a p f u, & pênes eafdem nationes fint va r i ab i- r e r u m - v i r les . C u m , ne longe difeedamus à noftra genti l itate L a t i n a, obferuemus in h i cifiùudo . ftorijs,& i n t o t a I t a l i a , t am varias poft i l l am imperij maieftatem fubijife vi ces, cuncî is in r ebus, ac mo r i bu s, adeòque videmus ( quod ad noftra pert inct ftu- d ia ) mutatum omnem v iuendi cul tum , vt et iam qua; erant i l l o rum temporum pan i f i c i a, v i n a, Se non modo c f cul ent orum genera penitus ab vfu noftro exole^ C ta j & a l ia fubinde inueâa fine ; verumet iam Se apparatus menfarum in t o t um var iai fe i nue n e r imu s , a c dub i um adhuc i n t e rpe r i t os ef t, a n T i l li vetere s fede- r çt ad me n f am, an pot ius accumberent, & quis eorum effe t accubi tus in îllis to r i s , a c l e & is de l i c i of i i f imi s. quorum r i t uum mi ramur vix vmbram , nec i l i a rum r e rum nomina ad hác aerate proueni f fe,cum hac ( inquam) c ommoni cunctarum C u lm •vi- r e rum var i e t a t e , cul tum prascipuc condiendis vinis adeo variaíTe inuenimus fuc noru,n d i- ceffu t empo rum ad hanc pof t er i t a t em, vt cùm £11 i vctere s craíïîflîmapararent v i uerfitai n a ad tnel l is con f i f t en t i am > & pot ent i f f ima, Falernumcjue Se C ç c u b um, quòd a n t i q u a , fub fole d i u t u r no, g y p f o, Se marinis aquis cxi ccato ad mul tos annos inuetera- & noflris. ícerent (vt abundè iam i l l orum induf t r iam recenfuimus ) verfa vi ce noí lro hoc t empo r e, eadem genera Amp l i ci cul to para t a, ac femel defaecati s muftis t ranf- D ua f a t a, clara poft men f em, Se minus vinofa a l i qu a, vel aquea fubf t ant i a, hà- beantur potui v t i l i a, vt communi eft imat ione q u i d am non differre ab aqua v i- d c a n t u r. H i nc nimirùm Falernum non eft F a l e r num, nec C x c u b u m, nec al ia feruant g e nu s , n ec nomi na, & confequenter mutato c u l t u, vbi prius die gene – ra ex adhibi ta induf t r ia parabantur robuf t i i f ima, & qua; ad t r i g i n t a, & ampl ius Qualìtatc annos perdurarent vetuf t i i f ima, vnde & facul tat ibus in extremo pra?dita eifent & faculté calidiífimis : hod ie nonmi r um remi í fasomnes exper imur eadem genera obt i- t ei remtf- nere qua l i t a t e s ,& operandi facul tates. Quo plané f i t, vt quemadmodum f a i - fie. l ax de eifdem fumi tur i ud i c i um ; non minus i l l ius quoque fa?culi fcriptores , Se auc ìor i tates, ni fi cum hoc adh i b i t o c a l cu l o l egan t u r, facile deducunt in er ro- nea s qui l ege r i t, prapfertim medicos op i n i one s. Quemadmodum nonnul ias ìuniorum E paul òpof t eaadducemusquoad vfum iuni orumf a l l ac i as ; q u i n on mi rùm, obl i- f a r a d o x * t e r a t o i amd iu in tenebris i l io ant iquorum c u l t u, nec propterca ritè per fpeSa i l– l o r um v i no rum na t ur a, ac differentijs à noílri temporis v i n i s, faci le perfuafi funt nouas t radi t iones: v i num effe natura f r i g i dum, non nut r i re abfolutè in cun éfcismorbis eflc conc edendum, bibendum more ant iquorum ( vt falsò i ac ì ant) c a l i d um, media et iam eftate , ne di cam a l i a, vel ipfo verbo explodenda • Qusc T r a m a n d i tamen omn ia fufceptahaec à nobis tramandi me t hodus, quam ad imi t a t i onem m e t b o d u s . Ar i f t o t e l i s, Se Theophr a f ti pro f e f l i i umus , de naturali v i no r um h i f t o r i a, eo- N rumque