BACCI - De naturali vinorum historia volume V

h 1 B E \ Q JT 1 N T V S 207 De naturali fœcundttatc I t a l ia ỳroduccndisv i n i s. D E fcccundi tate terrarum,ac vinearum, quas caufas in pr imis comentari js medi tati fumus, tam naturales, quàm àcul tu ica?dem c a u f x in hi f tor i j s, quas hinedefer ipturi fumus de vinis Italia?, deq; eorum natura rient feníìbus ipíìs perfpicua?. Quas pc r t i nge r c , nec hiftoria? abhorrer ftylus, Ar i f t o t c l i s, ac i n f i o r i * Thcophr a f ti imi t a t i one , qui cùm de natura an ima l i um, & de pianti s prof i tercn n a t u r a l a tur h i f t or i as, eafdem pra?terea de generat ione, Se de caufis tractante s videntur fty l u s . i l l uf t r a f l c, ac ampl i f icaí ïcdcmonf trat ione. Quapropt er, & S t r abo, q u i c um oc nofter h i c f t y l us comrnunis cí ïe debeb i t, quamquam fc l impl i c i t er exhibea t B G c o g r a p h um, & terrarum defcr iptorcm,vi fus eft tamen in hoc a?mulari, ii non fuperarc P t o l cmxi Co fmo g r a p h i am, q u i a& naturam l ocorum per ferutatus, apert e fé ph i l o f ophum nomi n a t, ac naturalcm p h i l o f o p h i* partem deicr ibere profeiTus e f t. Cau f as vero omnes hac i n parte coniìderandas alias quidem na­ turales eiTe propo fu imus, à propr io genere , ac genimine, v i t i s, agcntes , f orma­ Jes,materiales , finales : alias vero circa cul tum ver far i, quem profìtetur nob i l i f­ iìmus Ag r i c o la in Gc o r g i c i s l i b. 11. Q u a re a g i t e, òp r o p r i o! g e n e r a t i vi difetto c u l t ta * A g r i c oU , f r u t l u f q ; j e r v s m e l l i te colendo. Q uo nomine cu l tus, obfcruandas docet & reg i ones, & loca, Ôc tempora, terra? Cultmquje fitummontes,& pl ana, & qual itates,vétorum af f iatus , f luminumincur fus ,& i m M t p a r t e s C b r e s , &ma r i s ,& aërisauras.quas &n os fcclabimur caufas in defcript ionibus l o­ co rum par t i lar ibus. Nüc vero in cómunibus iudici js duas precipuas caufas pro­ ponemus coniìderandas de totius Italie fcccunditate: Vna quidem verfat ur c i r­ c a naturalcm Italia? di fpof i t ionem,ac vcgc t a l emf omi t em terris iníìtum,qui prò pr ia frugibus,ac coníitis vi t ibus prçbcat al imoniam : & altera eft à circürlui ma­ ris afrìatu,ac bcnigna,qua? à mar inis afpirat aura ad f cecundi t a t cm.Ncmpe que ltalixfì- l ongo excur fu fept ingcntorum mi l l i a r i o rum fub med i oc ri cceli temperie, à r r i tn*,ac d i- gei ìmo ocìauo in quadragef imum quintum gradum conf t i tuta ,poft ampl i f l i ftefitio. mas Alpesà L i gu f t i ca o r a, per Rhe t ios montes, Se He luet ios v f qi in extremam Iftriam pa t cns, fubinde dupl i ci m a r i, fupero, & infero c i r c uMu a, ac pcninfula 3 > iìcut apertis intimò meatibus ab vtroque mari tota peruia coni j ci tur aqu i s, ac X) fiu£tibus,qui terram attemperant i i ta & perenni fomi te i n t imi calor is, vegeta­ licj; f p i r i t u f oue t ur. Cu i u s na t u r a l i s f omi t i s , ac conclui ìcalori mani fef tapaf­ iìm in tota Ital ia apparent vef t igia, qua? non mi r um, nec pcrfuncloriè dieta, f u­ fè nos in I. & in 1111. de Thernuis l i bro innumeris exempl is attefta t f umu s. Cùmab Actna?a?ftuarijs in S i c i l i a , omn i f a? cu l oadmi r and i s , d i i I cmi na t i hu i us C a l i d i f o - caloris i n adiaccnte s Sicilia? infulas Ae o l i a s, & hinc per Ty r r heni maris or am, m im y e/li in Ca l a b r i am, in Campan i am fub Ve fuu io fe fc exhi bcnt , in Pu t eo l ano , in C u già in t o ta mani antris, in Aena r i a, & Proch i ra, fupcrnè in Campan ia bul l ientes ad l acum I t a l i a. Sabati s aquasferuente s fub Vi t e rb i o , l acunx voIatcrrane,ignes ad Pc t r am M a­ l am in Apenn i n i s , in Mutina? col l ibus , in Euganc is Pa t aui j , in extremis Iftris. In omni denique I tal ia cùm íubíiftentis natural iter calor is vbi clarius, vb i o b f c u­ E rius apparcant vef t igia, pra?clarum habemus Berofì Chalda?i hi f tor i ci ant iqui f­ fimi tef t imonium, I tal iam o l im arfifle totam,à quo perenni ve luti Seminar io ca­ l or i ?, ac vegetalis fomi t is ad hanc terra? fuperfìcicm di i feminat i ,piane argui tur, quòd f ruges, ac vites tantam acqui rant f cecundi tatem, ac robur produccndis v i n is i ncompa r ab i l e. Percurrantur hoc fitu mer idi ona li in or ientem ,qua? ter T e r r x - vh ra? gencroiìs vinis fint i l luftrcs,quales poft igni feram S i c i l i am funt Cr e t a ,R ho que v m i- c los j Thafos, Lesbos ,Ch i o ,Cypros 3 Acha i a , Pe l opóne f os , aur ea Chc r f onc f os f c r x. Thraciç, inferioris Afiç vfquc in terrain fan&am fclkiiTiniç o l im prouinciç ,om­ ncs

RkJQdWJsaXNoZXIy ODkxNTE=