BACCI - De naturali vinorum historia volume V

2 6 4 D E V I N l S I T A LI A E c u i r i t. Immo ob rapidum magni amnis c o n f l u x um ,& — q u o n on al ius per A p i ngu ia eulta ( vt cecinit Vi rg i l i us ) in n ui e p u r p a r mm "vtolentior i n j l i i i t a m n i s . T o t q; fimul conti uent ium in ipfum a l iorum fiuminum, & Athe f is proximè à Ve ronen t ì, & paiudolì Mi n c ij f u p r a ,& citrà Ma n t u am; iam tot centcf imis anno rum, n i f i c c l ebe r r ima rumc i u i t a cum aííidua cura iug i t erper diue r t i cul a, ac alciflimas fol l a* eííet tanca coi luuics aquarum der iuata ; iam Hadr i a t i ci ma ris fluótus occupaííent cotam : ac vcría vice ma r e, vel ipfa co l luuie v a d o f um, ac quot idianis maxima? vrbis Venet iarum recrementis , fufFunderetur . A l i o q ui P e n a r i a, nouac iui t as tant o digna magis videri débet admi r a t i one* ac laude, quòd loca ipfa maga l ia quondam, cùm eiTent inter Padi areasdume- t i s , uc graui vigl ine occupata , ac poft ì orila? Magelium fuer int àprofugis co- B l on i s t amquam ad refugium fahitis fufeepta ; tanto s po i l c a, & àduccnt is h i nc annis prò exacì i í ï ìma l i luf t r ium Eítcníìum cura hábuit progrc í fus, tàm c i rca ornatum cmi t a t i s , quàm di latati ampliíhmè t i t r à, & vltrà Padum domi n if cul tui r t, diut t i js imincníis auctâ, fummo a?dium,ac curiarum 01 namento, fplen- didis r emp l i s, ac dclicioíìs circa patr ium amnem v i l l i s, acdiuor t i js \b iquc a- mceni í î îmis, v i nc t i sq; cul tu opt imo coní ìtis i v t in cunci is gratij s iam annula l i t, ac ce ù altera Bonon ia nob i l i i f ima. nam vbi minus fcecunda eiTet tcl lus ^ pramaluit natura? artis cona tus, vtnul l i scareant frugibus , adue&i t i j sq; vnde– cunque v i n i s, à tranfpadanis pra?ferùm vbenonbus terris abui idant i i i ima f ir Rauennœ v i na . £ A N T I Q V I S S I M A E vero memoria? cùm fuerit Rauenna, & o l im h a- rum t e r r a rum, Se Vcne t i a :, & vl t rà, & cui à Padum metropol i s; non a d– modum pariter in vinis commendatane i eg imus. An t i q u i o r cmd e h is habe - S p i ne a „ mus memot iam in P l i n i o, I i b r o xi 11 i . cap. 1 i . Ac f t umf e r t S p i n e a v u a, qu am - v u a. „ qu i dam Spineam vocant , autumnoc ji & imbnbu s p i ngue i c i t. qu i n immo ne- T l i n. bul i sahtur : ob id Raucnnati agro pecul i ar i s. Poftea qua fi odio quodam M a r – t ial i s , vt era t in cpigrammat is fuis l i ceo t i o fus, i l ladet rec ì at, ac fimul aquae M a n i a i , lalubr is p c nu r i am, i l io carminé. Su a f t e r na m i b i , quàm ~\nneam ah ï\aucnn$, Cumpoffim m u l t o vendere p l u r i s a q n a m . Q A l ij paludofam c o g n o m i n a i, humi l em, vluofam ,a?quoream, Se quod in vu l - gus iaclatur . Ma rc per Rauennam, quia fréquenter fiucìuoíum mare per eam e x c u r r i t, ob fitus erga l i t tus maris humi l i t a t em . Sati s vero ad han c natura?labem f upp l eu i t no l t r a e t a t e i ndu f t r i a ,& quemadeo na tur a, & v b i q; t e i l us r equ i r it cul tum , vt firpèdiximus. N am elapfisantea hac tempor ibus , cùmprof i tu ipfo pa l u f t r i; Vnde tenebricofa?, & craifa? exhalant aura?,qua e fruges fubnafcentes, ac vites vi t iofo implent fucco ; non mi rum v i na haud p o- t e r an t c í f e i ync e r a , nec ad i l l ud robur p e r du c i , qu in exolefcerent , ficut nec fynceras habui i fent aqua s, ni fi ci f ternas, & paucas. A t poftea à patrum hinc memo r i a, Se ad hoc maxime tempus ; exiccat is plure ex parte pa l ud i bus, qua» refides continebant aquas, ac contaminabant fruges ,& aerern ; iam fuperarunt & Rauennate s fitus i n c ommod i t a t em, colentesq, melius agris , ac v i ne i s adh i b i- t o S t u d i o, vina condunt i auda b i l i a, & in quoque gener e cop i o f a, iubi euat is profer t im in arbore s v i t i bu s , qu od pra?cipuum i n loc is hunul ibusc i r tàvi t es propagandas ftudium eft . T^ucerìjt,