BACCI - De naturali vinorum historia volume V

T> E V I NI S I T A Lì JE p l uri ex parte ab imo folo fupcr arbores fufpcnfas habent , cum vuis magno A prouentu fuo t empor e, a l b i s, ni gris , paíTulis, Mu f c a t e l l i s. Ex quibus v i na c o l li guntur fim il I ter d i ue r f a, quo in omnem fuppeditant vie in iam : hoc tamen c ond imen t o, v tpropt cr n i m i am , q ua naturaliter f catent , humidi tatem , vel in t o t um, vel ex parte al iqua c od i one i nd i gean t. Rubra vero iynccr ions fub- ln ' i \ a r - i l an t io funt, mcd i o c r i t c r nu t r i cn t i a, ac vìnofo fapore. Ex inde amnis ad dc- fienfi. ceni circi ter mi l i a r i a , t ot audus r iuis N a r, ac deflexa parum à vulgo voce N e r a, & ipíì c iui t a ti Na r n io nomen d e d i t. cùm re ve r a, Suphur ca N ar albus aqua à poèta d i dus f i t, à faiebroíìs forte vtrinque ripis al t i f f imi s, ac Suphurco l iuorc exuf t i s, qua: & auram reddunt i1lì V i c i n io ca l idi orem , & prò fauce am– ni s, qua incur r it in mer idi cm foecundandis apprimè agris , ac vineis i done am. Quare in ima planicie c ommun i a, cùm Interamnicnl ibus, ac copiofa col l igunt B v i na : à dextera vero qua Appenn i ni fubeunt co l l e s, in apricis vinca: pur iora producunt v i n a, quo eodem cul tu minus humida , ac di uturn i ora haben t ur, C o l in S c i- alba , & r ub r a, & Muf cat e l la . Eodem vero cont inuo col le , q ui in con f pedu p i j t & Mi vnd i quc , apparet, ac à S c i p i one, ant i quo , for f an colono c o g n om i n a t a, & à vandée. v i c i no Mi r a nda o pp i d o, cadem col l iguntur vina, & ol ei in tanta Interamnien- ils ol ei c op i a, eledifïimi ; non etiam obfhint e, quòd hoc loca poft montana Reat ina obuerfo ad boreale fìat uni lieu, crudiorafoleant producere v i n a. fana a l i oqui corpor i bus, & Ol ygopho ra c omp i u t a. ve run i ' hadenus, quoni am N i – gra amnis non adeo nauigabi l is eft in Ty b e r im , pc r r a r aex his locis ad vrbem v i na cenuehuntur, quemadmodum pc r f ed i i l imi ol ei imme n f a c op i a. C&famuvn s fub Cdfis oppidov i n u m. S V N T Co f is hod ie loca perameena, cùm i l luf t ri oppido eius nomini s, qua? l at i i f imo à montani s vfque Vm b r i o , ac mo l li C l i uo vfque ad procipi tes Na r n io ripas, cùm nemorofa diu ext i t i f tent, lyiuis ante noftram otatè fubci f is, & oppido fimulj&ipiì di t i oni à Co f is ramanf i tnomen. Quoa è r i s in pr imis f a lubc r r imi , fub ipfis appcndicibus Appenn i ni ab oriente in mer idi cm late pa– tent . & non minus lenibus irrigantur aqu i s, cryptasq; certis locis ex naturali in Toph is caui tatc obt inent, tepente s hieme,oftate vero f r igidas, ac vbi minus niatura f ue r i n t, perirci untur. Qi i o f ì t, v t p io quai itate f o l i, ac l ibero a f pedu f o i i s, adh i b i t oq; cùm his di l igenti c u l t u, nul i is cédant ex vi c inis terris fcecun- D d i t a t e. Pc r amp la vero cùm in eis vineta fint, ac conf i to in arboribus gcnc ro- fo v i t c s, v i na potiifimùm ex eis probantur r ub r a, v a l i d a, & quo orlate in fub- t e r r ane i s i l l i s c r yp t i s f e rua t a f r i g i d i f l imo f i unt qua l i t a t i s , ac diu conf i f tent ia. l u c unda gu f t u i, mu l tumnut r i ent i a, & nec ftomacho, nec capi ti n o x i a. In agro R e a t i no v i n a. F R V G A L I T A T EM c unda r um rerum incomparabi lem in agro Re a– t i no, ac v i norum primas in eofui i fe propagines ; vel hoc fatis argurnento eft, cjuòd nul la confiât tellus in tota I t a l i a, eius hab i t a t i onean t i qu i or. Qu a n– do in hac pr imis Ab o r i g c num t empor i bus ,docui f t e I anü, ac Sa turnumagro- E rum f i t u s, ac vinearum c u l t um, in anriq uis hiftori js t radi tum fit. nempcqu ia tcrram inueniffent na tura, ac cceli benigni tatefcecundi í f imam, in ampl i i f ima inter Apenn i ni iuga plani c ie patentem,per f latam vndique benignis v e n t i s, i r r i ga t am aqu i s, ac l acubus, cum Ve l i no amne : qui per eam tcrram ex tanta cadit a l t i t ud i ne, i rroratq; longè omnem v i c i n i am, vt in admi r and i s, ac de l i- c i arum terris cómemore tur. Vmb i l i c us I t a l io à Va r r o n e, amœniffima T e m– pe à Ci c e r one c ogaomi na t ur , Sa t ur n ia tellus à Dionyf io >ac t emp l uman t i*