BACCI - De naturali vinorum historia volume V

D E F I N I S I T J L I J E hac qux in l i is col i ibus g i gnun t u r. Qux ex folo quidem fabulofo col l ibus in ^ ap r i c o e xu r i s humi d i t a t c , v i t i bu s q ; f up c r a l t i s a r bo r es coníitis (qui cul tus in Vi ne t is Sabinis prxc ipuus eft) vix i gn i cu l um vina conc ipiunt calor i s , fubf tan- tia , ac colore aquea. qua l i apo t i i f imum i n q u i t, omnibus notis Ol ygopho ra in vinet is Co t ane l li C a f t r i, & Monca fida? nonlongè à Cu r r is co l l i gun t ur. Quç i np l an is v c r ò , ac pi ngui folo prouen i unt, prò imb i b i ta humidi tatc cùm a l i– qua i a i t cm por t i onedecoqui folcane >cal idiora quidem euadun t, ac va l i d i o- r a, & qux faci le propterea fuftinent nauigat ionein , fcruanturq; pe r du ra R o- Vkinarìi i nam tota xf tat c : Q ux autem vina in vicmis terris communia fun t, T a f a n i, t e r r a r u m. Ca n t a l up i, F a b r i c x , S a n c i P o l i , ac v i no rum à Turr is nomine Romani f x pè conuehuntur; hxc cùm à primis mcni ibus v t i l ia habeantur, a l b a, n i g r a, h e l- u e o l a, mediocr is f apor i s, raro du l c i a; xf t iuo aduentante c a l o r e , non adeo g permanent f ync e r a. quare nul la fere xgr is mi n i f t r an t ur, fed ad popul arem duntaxat vfum fuppedi t ant. Ad oram T y b e r i n am Maüiani v i n a. S E C V N D VM Tyb c r is oram , q ux cont inua planicie poft App e nn i– ni C l i u u m, & à finibus Vmbria? ad vrbem protendi tur ; Ma l l i anum occur- r i t c i u i t a s. q ux cùm terrarum hinc mul tarum met ropol is l i t, de Sabinis caput nomi na t u r, v i no rum cop i a , ac diueriìratc c ommun i s l aud i s. vt i l i ora vero q ux àiiniftra mo l li c l iuo fub Appe nn i nog i gnun t u r , d i ue r fx fubf tant ix , & in fuó gener e commendanda. Sed v t p l u r imumcùm venal ia Romam conuehantur ; Q non adeo fuftinent calorem x f t iuum , n i fi quamprimùm aduecta, &an t è x f t um Vicina* b i benda f i n t. C um his veniunt ex v i c i ni s quoque terris c ommun i a, à S t i- t e r r a r u m. mi l l i a n o, F o l l i a, P o d io Summa u i l l x, & à Co l le ve t e r i, de quo ex relatu no- b i l i um Vr í inorum, qui his loc is domi nan t ur, compertum ipfo vfu ef t, quòd ad natural cm fœcundi tatem cùm a l i quod adhiberctur ftudium, iuuaife admo– dum naturx v i r c i s, ac incuora reddidi i f e fua v i n a, atque alias f ruge s, quapro pter aduccìa rradunt Romani cum communi l aude, & r u b r a, & fìaua fy nceri f- i i m a ,& prxtcr leuem condi turam , r a ra in totum coóta. Pr i ua t im vero ad ogro t ant i um v f um , cruda haberi , & aquofa , feruar iq; in totam xf tatem v t i l i a. Sub Calai oppidoin S a b i n i s . D A C a l ui autem nobi li o p p i d o, quod à Ma i nano non longe in Na r n i c n f em ex t endi tur, pr xa l t i s, ac Ca l u is exta t col l ibus , vnde i l i putant adeptum n ome n, folo nimi rum I ap ido f o , ac longo afpccìu a l b i can t e. Vnde fyncera a dmo d um, quamquam pauca ac val ida gignit v i n a, Se alias f ruges. P l u r ima qu idem a l b a, & cruda, vel modi ca adhibi ta d e f i l i t i, hoc eft dc i puma t i, Se be– ne decocìi vini condi tura : nam poft vni cam à fxc ibus mutat ionem vinofa fiunt,ac perennis fubf tant ix ad pluies annos. Parant vero Se n o nnu l l aRu- b r a , q ux Retornata de more appe l l an t , ac adueóta nonnumquamRomam» cum opt imis vinis ob t i nen t l ocum .nec m i r um, qu ia à confpecìu co l l ium a u- i h a l i, i j sq; in borcalem ext enf i s , agcr in totum pur i i f imaat temperatur au r a, E vt l ongeux e t i am admodum v i tx iuos reddat incolas . qux ex relatu egregi ) med i ci Gabr i e l is Pe r lx de Ca l u is accepimus. Ex Siliceoppido iuxtà Himellamfluuìum. I N col l ibus , qua fub Ta r a no, ac Tur re H i me l l a in occ identem cu r r i t , S i l i- ces exta t cognominatum o p p i d um, cuius agris ob f o li fituin in viuo S i l i ce r ac