BACCI - De naturali vinorum historia volume VI

L I V S T ^ S E X T V S . 25 A Qu a p r op t cr op t ima r a t i onc i n t e r p r x d i d a r T n i t i ma r um t c r r a r um v i n a, à T o l fa v l q uc ad o r am T y b e r i n a m, Mo n t e i a ni v i n um ob t i net p r imam l a u d e m, vt fint ex op t imis hod ie v i n o r um c u l t o r i b u s, q ui nu l l is h xc al i js po f t ponant Italia? v i n i s. R u b r um p r e c i p u e ,& A l b i c a n s i n a u r e um t e n d e n s c o l o r e m. I d q j p r i- M b u m. mùm , íìuc f u b d u l c e, irne ama b i l e, q u od d i cunt f e n t i a t u r, prò me d i o c ri f u b– ftantia , & prò fuaui tate o d o r i s, ac d e l e g a b i li f a p o r e, i nt er d u l c e m, Se b l a n- d i en t em pa l a to gu f t um , parerci non v i de t ur haber e p o t i o n em. A p r imis p r x- f c r t im menf ibus v t i l e, ac prò feftis S a n c ii M a r t i n i, v f que ad na t a l i t ia D o m i n i, per t o t am h y c m em tanta; g r a t ix habe tur i vt p l e r i q; p r i n c i p e s, & Pau l us I I I . e xqu i f i ti fimul l u d i c i j, ac gu f t u s, a dmo d um hu i us v i ni l audes c u e x c r i n t. Si c um de b i ta p r x f e r t im d i l i g e n t ia ex cu l ta i n fclccì is prò t empo re ce l l ar i js c o n t i- B nca tur : nam vt per h y emem gr a to gaudet in fub t e r rane is c rypt is t epor e, ac f a– tti , q u i b us t o ta i l la fcatc t C amp a n ia ; i ta per a?ftatem i j f dcm conc en t r a t o h y e- mis a lgore r e f r i g e r a t i s, q u amq u am a l i qu a ndo prò ca lore f u b b u l l i a t, n on f a c i– le t amen ( q u od firmioris fubftantia? i n d i t i um eft) a c o r em c o n c i p i t, m i n i me v e– ro q ux e x i c c a, ac l ìcci guftus f en t i un t u r, v l l am f en t i unt l a b em. C u ra R u b r is j\ubrum . uerò Mo n t c r a ni n u l la e f t a l i o r um i ìmi l ium c omp a r a n o, ni fi c um r u b i n i s g e m- mis c o l o r e, ac odo re iucundi f l ìmo u i o l a r um , ac fapore , c ui totus i ta a pp l a u- d e t f c n f u s g u f t u s , ut fub f i l i ens dum m i f e e t u r i n c a l y c e m r o r i d o f p i r i t u , a e f u- c l i o nc i p fa b i bent i bus c x c i t ct l a c h r yma s. Eo ma g i s, qu òd prò f ync e r i t a tc fubf tant iç , ac firmitate non t ent ât caput : immò g r a t um ftomacho ad uias ur inç f a c i le de f e end i t , c on f o r t ât c or h o m i n i s, exh i l a r at f p i r i t u s, ac me n t e s . P ro C me d i o c ri v e ro cqnf i f t ent i a , non l onge p o f t a n n um h xc u i na i nue t e r an t ur , qua re bon i s , ut di c ìum ef t , cel l is uinar i j s , ac mund is uafis cu f t od i ri d e b e n t . V i na ex T o l fe monte A l u m i n o f o . T V L F A E iugus i n A p p e n n i n o, cui à dex t e ra ad T y r r h e n um ma r e, Se a d C i u i t a t em V c t u l am po r r i g i t u r, V e t u l o n i um (ut putant) de f l e xa pa r um ab H c t r u f co uo c e ; t o t um f a l c b r a e f t, ac t ophum a lbi cans l a p i d o f um, unde po f t e- r is uide tur d i ó l um , ex q uo c oqu i t ur a l ume n. Quap r op t er & f ruges q u i d em paucas, ac u i na g i gn it prò c o d em l ap i deo f uc co d u rx qua l i t a t i s, ac fy n c c rx a d– m o d um f u b f t a n t i x. T ùm Ru b r a, q ux ad l a ta R o m am p r i mum ob t i nent l o c um D f p l endo re u c rmi c u lo , ac fubf t ant ia p e r f p i c u a , o d o r a t um f u b a d f t r i n g e n t i , ac gr a to f apo r e. Tùm aurea ,ne c mi nus f p l c nd i da, ac u i n o f a. q ux c r uda pr imùm* ac t a r d xma t u r a t i o n i s , ad x f t a t em p e r f k i u n t u r, u f u i q; in t o t ame n f a d e l e c ì a- b i l e s f i unt gu f t u s. V t r a q ue fi pe rman e nz ade f i de r e n t ur ; ex ui ne t is a n t i qu is p r x f e r u n t u r, mi nus ex n o u e l l i s. mu l t umn u t r i u n t, n e c a d e o c a p u t i n f e f t a n t. V i n um ex A n m l a ro C a f t r o. C A S T E L L VM A n g u i l l a r e , c o m i t a t u s t i t u l o i n f i g n e , a b Amn e L a r o f ic dicìum , qui i bi l a c um fac it ; campis gaudet v a l de ape r t i s, ac p a f e u i s, ad r em f rumen t a r i am f c e c und i i f imi s. V i n a q u i d e m, ac f r ug e s, prò a q ux a f f l uen- E t i a c i r c um g i gn it p i n g u e s, f uc co f a sqi & q ux f ac i le a l t e r an t u r. adde , & q u ia C e l lx v i n a r ix perpe tuò fimilitcrhumentes, v i na fubeunte calore r eddunt m o l- l ia . Supp l cu it aut em hu ic l o c i, ac n a t u rx defec ìui h xc l audab i i is c o l o n um i n - d u f t r i a, q ui vi tcs fuf t inent p r o c e r a s, a t qu e ma r i t ant a r b o r i b u s, in V l m is p r x- f e r t im e a s, ac popu l is Jong a fer ie f u f t o l l en t e s. V n de qu a n t um vi t es à f o li h u- mo re f c c e dun t, co mag is l i be ro c e d i, ac ma r i t imo af f latu euen t i l a t x , ac exucca e v i na g i gnunt f y n c c r i o r a. R u b r a , a l b a, v i r t u t e m e d i o c r i a. In R u b r i s f umma e o r um l aus eft : fi p r x f e r t im conuen i en ti adh i b i to c u l t u, ex ve t e ri f obo le v i t i um co l l ec ìa