BACCI - De naturali vinorum historia volume VI

3 I O 2> E V 1 N 1 S I TA LI A E d am veteres& in f uma r io ficcare c on f ueu i f l e, q uo effcnt firmiora, q u em c u l - t u m, a t que ar t em c o n d i c n di v i na i n pr imis c ommen t a r i js c x p l i c u i mu s. Me l i us J t t h e n. A t h e n x us ea ce l ebfa t in c c n fu v i n o r um f ua aitat e l i b ro x i . Ma i f i l i c n fe i n q u it v i n u m, d e n f um , c o r pu l c n t umque : i d em q u od p i ngu is d i x e r at P l i n i u s, f ed e x i - g u um r e p e r i r u r. Q£a? c o c la i nuc t e r an tur in I t a l i a, omn ia e xpe r ti vl trà t r i g i n- t a a d q u a d r a g i n t a a n n o s , f u n f o f a , v tMa í î i I ix d i c la f u n t ,& me d i c ame n t o i a. C x t e r ùm Ma l f i l i c n f es h o d i e, ac t o ta fer e G a l l ia ( t an t am vc tuf tas fubi re fo l et va r i e t a t em ) i ìmpl ici cul tu fua c ond i unt v i na : & qua? h i c Roma? f xpe guf t amus CUreta C l a r e ta e l c c l i f t ima, Se i ux tà P l i n ij v e r bum f u c c o i a, l i n c lu q u o d am qua? d e mu l- v i n a. cen s l i n gu am f u a u i a } v e rm i c u lo c o l o r e ,& qua? d i x e r unt a n t i q ui H e l u i o la : a l ba n o n n u l la i t em c l a r a 3 ac f y n c c r a, q u a n q u am a n n i c u l a. qua? mag is f a lubr ia c o r- p o r i, quàm v e t u f t i o r a, ac f umo c o n i c e l a, qua? reelè v i den t ur à b i bu lo M a r n a li r e pud i a t a. T a l i um hod ie fimplicium v i n o r um vfus eft i n t o ta P r o u i n c i a, & trás T^arbona Maf t ì l i am i n Narbona? a g r i s, ex q ua Prouinc ia? i l li c o g n om e n, fub A r e l a t c, & C r au o p p i d o, a l t iùs q uo t endunt R o d a ni ripa?, fub A u i n i o ne p r e c i pue P o n t i– ficia V r b e. T o ta ha?c ma r i t i ma o ra vl trà Ma f t i l i en fe p e l a g u s, & i n A q u i t a n ia f c e c und i i f imamob t i n et a u r am f r u g i b u s , ac op t imis g i gnend is v inis , & a l t ius n on mi nus in t o t a m G a l l i a m. q u o r um r e l i n q u emu s a l i j s c o n l i d e r a t i o n em , ac o p p o r t u no mag is l o co d e f e nb e nda r emi t t imus pr a? c i pua. nunc ad r e l i qua I t a– l i ca r e d i b i mu s. V i na Sa i u t i ] , & alta a d P e d e s m o n t i u m . S V P E R A T IS Genua? mon t an is ad S e p t e n t r i o n em, v b i c i t rà A l p es A p - p i um o c c u r r it c a f t r um, à q uo nomen & i n i t i um A p p e n n i ni mon t is eft ,• in Sut r i js Pt o I ema?o ,& q u od nunc S a l u t i um ad pedes mo n t i um d i c i t u r , v i n is q u o– que fuis va lde celebr e e f t. Qua? per V a r um amn em ad Sauona ? p o r t um de l a t a, n on r a ro i n t er a l ia v i na ab o ra L i g u f t i ca c o nu e hi f o l ent • Me d i o c r is v i g o r is ex a l bo in aur eum co l o r e r à ,& v el h oc nomi ne firma? fubftantia? i ud i c a ri p o t e r u n t, q u òd & v e c l u r x, Se mar is fuf t inent o n e r a. S ub A l p i b us ve r ò , quà t o ta h xc r e– g i o c o n t i n u i s c i r c ummo n t i b us c l aud i t u r, v l t r à& c i r ca Padum, qua? P e d e mo n– t ana rec lc à pof t er is c ognomi na t ur ; d i ue r fa a dmo d um v i n o r um na tura r c p e r i- t u r. P l u ri ex par te t e n u i a, Se c um r ubo rc f p l c n d i d a, fubauf t c ra , ac raro du l c ia : c o n t ri ve ro a l ia funt ftaua, ac i gneo ex na t ura f u l g o r e, q ux fapore v i n o fo cùm me d i o c r ia gu f tu v i d e a n t u r, ìni rum t amen in mo d um b i ben t i bus, n i fi capi te fint a d m o d um r obu f t o , c aput g r a u a n t. Q ua de re ipfe pa r um a dmo n i t u s, d um per t o t am x f t a t em eam r eg i onem pc r ag r a r em , A n no M . D . L X . non adeò d e l e- c l a t u s i l l is v i n i s f ub au f t e r i s, a c i u c u n d i o ra fore ratus G r x c i s , ac C l a r e l l i s n o- M ba f ub ftris fimilia, i p fo v fu d i d i ci ve ra h o f p i t a l i um me o r um c o n f i l i a, v i na e i u f mo di *AIptbus ftaua adhuc a dmo d um imma t u ra ef fe . Se g r a u ia c a p i t e. V n de ad C l a r e t ta i l la cur tetent t e nu i o ra r ed i en s, exper tus f um h xc ftomacho l e u i o r a, ac f ac i l is t r an f i t us. N e c c a p u t. m i r um i u d i c a u i , in t o ta i l la p l an i c i e l ongè j l a t ee j; c i r c u n d a t a mo n t i b u s , a d um- brataq ? pa i f im a r b o r i b u s, P a d o q; per me d i um c c n t um i n c u r r c n t i bus h i nc i nde r i g u i s, ac fiuminibus i r r i g a t a; quòd v i na a l ioquì i n ea g i gne r en t ur adeo v a l i– da . ob repercuíTum (vt r cor) fol is a i f i duum à f a l eb r o f i s, a r i d i s q; c i r c umq u a q ue m o n t i b u s, q ui i l l ud geriüs fìauarum v u a r um t a r d e, prò f ui fubf t ant ia d i g e f t i o- n i s , p er x f t a t eme x u r e r e t , a c r i q; eas imp l e r et ex t r i nf ecus f e r u o r e. V n d e in o f t e n t a t i on em vfque C i f a l p i n i, ac n o b i l e s, d o l ia v i n o r um e i u fmo di o f t endunt in fuis c c l l is v i nan js v a f t i i f ima, q ux q u i n q u a g i n t a, v el e t i am cen turn caperent c ado s j in qu i bus vetuf ta ad plures annos f e ruantur v i n a. q ux vt ve t u f t i o ra f un t, eo ma g is g r a u ia ftomacho f e n t i un t u r , ac n o x i a c a p i t i , q u od v i t i um al ias de P r amn i j s, ac C ç c u b is v i n is d emo n f t r a u i mu s. N o n ì l lum f u f e i p i unt f e r u o r em n i g e l la