BACCI - De naturali vinorum historia volume VI

D E V I N l S I TA L UE f ub i neun t is a?(tati s c a l o r i bus i n u a l i d a, v el qua? p e rma n e n t, ad v f um a?grotan- A In eomita t i um haben t ur v a l dc f a l u b r i a. M u l ta r e l i nquo fub domi n i js i l l u f t r i um c i u i u m, téni . q u o r um c xa c ìa cu ra a d h i b i t a ad fœcundandas v i n e a s, o p t i ma fub q u o c u n q ue generepra?diCtorum pa r antur v i n a, qua? i u am l i n g u la me r en t ur h i f t o r i a m. I n M a n t u a no v i n a. I N F E R I V S in Ma n t u a no a g r o, per q u i n d e c im m i l l. paflT. a n t e qu am M i n - c i u s amn is P a d um i n c u r r c r e t, i nuen t a e i us agri h um i l i t a t e, q n am i l tus non t u l c r a r f c e cund i t a t em 5 f ec it i n d u f t r i a , ac V i r g i l i) ( imul i n c l y ta g l o r i a, v t M a n- t ua non adeo ceder c t ameen i t a t e, ac f ruga l i t a te v i c i n is v r b i b u s. Q u a li coac ti (vr rradunt hiftoria?) indigena? in ha?c l o ca p a l u d o fa habuère à p r i ma f ui o r i g i- B ne t u t um pe r f ug i um : c o n i mo n u i t q; i p fa M i n c ij l a ta ef fuf io, v t r e i ì des in h ume- 6t!s l oc is aqua?, non modo fœcundas prx f t arent q u o q u o u e r f um i r r i ga t i ones in fuos agros ; v e r umc r i am ex i nr l uent i bus vnde c unque r i g u i s, med i t a ti funt ex eis mi ras p r a b e r c d c l i c i a s. Por t er is pra? f e r t im, acno f t r is t emp o r i b u s: q u a ndo l a u t i i f imi e ius ex G o n z a ga f ami lia Pr i nc i pes , ac i n c l y t us h o d ie D ux Gu i l c I- mu s, fuper omn em h om i n um f o l e r t i am, c u r au c r un t, vt non v i r e ta modò , I a cus, p i f cma s , ac font e s mi r is adorna r ent ar t i f i e i js a qu a r um , ad de l i c i a s , ad p u b l i c um c ommo d um , & ad omn em v f um , vnde eu l t a, f a t a, ac v i ne ta f ièrent vb e r r ima; f edag i r a t is f r equen ti mo tu a q u i s, ficq; l enibus exc i tat is a u r i s, ac de r i ua t is per amp ia emi f f ar ia i l l uu i js ; aér vb i que amb i c n s , d e p o l l t a n e b u l o fa qua l i t a tc l a u- d a b i l em i ndue r et t e mp e r i c m , a c p er a?f tatérefrigeriapra?f taret v a l d e f a l u b r i a. C T A s r mw Ca?terùm fo l ius M a r m i r o li o p u s, q u od qu a li a l t e r um Ma u f o l e um ad d i uo r t ia U amœni- P r i n c i p um in i pfa M i n c ij dexr e ra fpl ende t, regale s a?des , h o r t i, font es, v i u a r i a, %a%. amc e n i l f i ma c um v u i s, a c p oma r i j s, generof ls v i r i d a r i a , ma r mo r ea a n t i q u i t a- t um f i mu l a c r a; tacer e me p o t i us f uade n t, quàm vt m i n i mam p a r t em h a e p c r- f u n d o r i a n a r r a t i o ne pe r f t r i ngens , t an t amamc en i t a t em fuis me r i t is f r a ud a r em. N i fi q u ia magn i f i ci fuburb ij huius e x e mp l o, e x c i t a ti ad l ìmi lem i n d u i l r i am i n amp l i l f imo d om i n io c o l o n i, exquLÍìtam adhi bent es agr is f u i s, ac v i ne t is c u l t u- r a m, m a x i mo abundant pr ouen tu r e r um nc c e l f a r i a rum ad v i r am , f r u g um o m– ni genere ,prc t iol ìs inter a l ia v i n i s , ac i ngen ti pe cu l io d i u i t e s . Vt m i r um fit,quòd i p ia vrbs populof ì l f ima cùm fir, ac numc r o fa in t o to e ius d om i n io o p p i d a, c a– l ti a , atqu e pagi e x i f t an: ; a q u a b i li t amen pr c t io t am v i n o r um , quàm omn is a n- D nona? cop ia mu l t a r um t c r r a r um Italia? fu pere t f cecundi t a t em . V i n is praecipuc, pracrer c ommu n i a ,& Mu f c a t e l l is g a ud e n t, & T r c b u l a n i s ,& eg r eg ia V e r n a c i a. In qu i bus parandis & ha?c l audab i l is i n d u i l r ia c fl : vt cùm f o lo p l u ri ex par te h um i do v i ne ta conl ì ta f i n t, ac v i na propt e r ea g i gnant t c n u i a , ac a q u o i a , n ec puteales aqua r i l nt a dmo d um l audab i l es , in ora ex c ommu ni v f u , v el p a u c a a t- t empe rant a q u a, ac fyncera b i b u n t. abundant & e x t c r n is mu l t i s, Se ex B c n a- co g e n e r o f l s. C i r ca B e n a c um l a c um amœnitas 3 ac v i n a. C O N T RA M i n c ij c u r f um , v l t r àMa n t u a num a g r um X X V . c i r c i t e r m i l l. B p a l i, fef e aperit Benacus l a c u s, qui à Rh c t i js v f que i u g i s, i p fo M i n c io i n – c u r a n te t r an f ue h i t u r, amb i tu qu i nqu a g i n ta m i l l. paît, vel amp l i us pa t e t , ac à fin ì i h a q u i d cm o ra ad B r i x i a n um ,à dex r e ra v e ro a f e cnden ti a d V e r o n e n f em a t t inet a g r um, ac fupernèà T r i d c n to x x . c i r c i t er mi l l . pa í î . d i í t a t. T e l l u s, ac r e– g i o v nd i que pe r ameena, qua? na t u r a li fitu à t e rgo R l i e ti j s va l l a ta mo n t i b u s, in f ron te vero Italia? o r i c n r a l i, ac me r i d i o n a li af f lata h a l i t u, & prò f a l ub ri fimul, qua? pe r enn is ab i p fo l a cu a l p i r at aura : ex c ommu ni fci i p t o r um c on i en fu inter a i nc en i f-