BACCI - De naturali vinorum historia volume VI

D E V I N 1 S I TA LI M v n am q u i d em f ub S a c i le o p p i do p r a ? c i puam, al terar ti v e r o p r o x i m a m, v u l go A S e r r a u a l l cm ; qua: popu l o f is amba? o p p i d i s, han c ob t i nu c r unt à na t u ra g r a t i am, v t i ì tu v a r io co l ì ium, c o n u a l l i umq; p r o i n t c r cu r r é t i bus f on t i um, a c L a c u n a r um d a r i s i r r i g a t i o n i b u s, & prò f o li ipf ius p r op r i e t a t e, v u a s p r o du c a n t g e n e r o f as o p t i ma s q; a l i as f r u g e s, & o l ei c o p i a m. In v i n is au t em cùm ha?c l o ca v b e r r i- mos habean t prouentus V e n e t i j s, & i n omn es Tarui f ina? Marchia» t e r r a s ,& v f q ue in G c r ma n i am ; h oc ma i us i l l is a d d i t um p r a ? r oga t i uum, quòd à S c i u o lo h i nc o p p i do f e imus v i na ad v r b em v f que R o m am m i t ti confueui i fe ad P a u l um I I I . & a l i o s S u mm os P o n t i h x e s , a b E p i f c o p o C e n e t e n i l d e l l a T u r r e n u n c u p a- t o . hac pra?cipuè l aude , q u od Fede r i cus I I I . I mp. f an i t a t em h is ma x i me v i – n is referr e f o l ebat a c c e p t am. C u l t um ve ro in h is f e r u a n t, q u am in P a t a u i n i s, ac v i c i n is T a r u i f i n is c ommu n i t er habe t ur ; B in T a r t u f i no agro v i n a. A M O E N I T A T EM T a r m i mi a g r i, l i mul a t qu e c i u i t a t is eius c u l t u m, id fat is a r gu it : quòd Vn i u e r fa ha?c r eg io c i t rà i u ga R h e t i a, ad f up r emum v f q ue finus A d r i a t i ci m a r g i n e m, q u a n do a dhuc n on e r a n t , v el in c una b i l is elTent inclytae Vene t i a e , po ft B a r b a r a r um G e n t i um t r r up t i o n e s, ab i p f a t u nc pr imar i a? v t b is d i g n i t a t e , M a r c h ia T r i u i f a na fuer it c o g n om i n a t a. V e l n on alia* m i hi quxrenda» erunt at tae f tat iones , n i fi ex e l egan ti c o nu i ü i o, q u od n o u i- f f imè B a r t h o i ome us Bur che l a t us h i nc o r i undus nob i l is M e d i c u s, c um mu l ta e r ud i t i one c on f c r i p f i t , r e s q ; p a t r i as ob i t er c ommemo r a n s , a p e r u i l T e v i d e t u r, & fibi, & al i js v i am ad h i f t o r i am. N e m pc qua? h od ie i n i l io f p l e n d o r e, ac v i - G c i n i t a t e f ua eme t r opo l is V e n e t i a r um, ac ex f r equen ti per e am c omme a tu g e n– t i um ab V l t r amo n t a n i s, & ex or i ente na t i on i bus i n I t a l i am i l l u f t r a t a, n o b i l i- G e n e r e, bus o r na ta c i u i b u s, ftudiofis in omni gener e doc ì r inarum v i r i s, & i p fo c u l tu t am c i u i t a t i s, qu àm a g r o r um , ac v i n e a r um f cecundi t a te f p l e nd e a t. In h a c, i n q u it i l l e, p l a n i c i e, no f t ra t e l l us cùm d u l c ia n on prof érât v i n a, ac p i n g ui f o lo praedita fit, c r a í ï î usg i gn i tmu f t um : ca?terùm S i l o i n c u r r e n te p e r e amamne , ob a l f i duas c i r cumf ecùs a q u a r um i r r i g a t i on e s, vbe r r i r aa cunc ì arum f r u g u m, ac v i n o r um t am b o n i t a t e, quàm c op ia h a b e t u r. A l ba v i n a, ac benè purga ta b r e- u i bus co l l i bus p r odu c it v a l i da : Ve r na c i as au t em vniuerfa? i i li r e g i o ni c o mm u– nes ed it r u b r a s, fubauf teras po t i ùs, quàm d u l c e s , ac f u c c o fo gu f tu g r a t a s , f ed d u l c i um à v i c i no o pp i do Mo n t is B c l l on ij frequenterai habe t p r oue n t um . In D i p fa ve ro p l a n i c i e, q u am propterea. C a mp a n i am v o c a n t, ficutper T c r r a l e um v o c a t um a g r um ext ra A l t i n am p o r t am, tasta o c cu r r unt pa f eua c um i r r i gu is f e– cus f on t i bus a l endis g r e g i b u s p i n g u i i f ima, ac amp ia f e o r f umau r a, c e t c r e a l i um a d m o d u m, ac t r i t i ci pra?cipuè gene r is f r u g i f e r a, q u am à c a l u a ,& fine a r i f i u l is fp i ca ,, rec tè C a l u i f i am in P i c en is c o g n om i n a ri d i x i mus , an t i qu is & P l i n io S i l i g i n e m , e x q u a p a n i s c o n f i c i t u r, c a n d o r e , a c l e u i t a tc f u a u i i f imu s. A q u i l e ia olim, ac a l i a r um T e r r a r um in F o ro ìuliofrugalitas. P O S T T a r u i f i um , t r an f co r e l i quas Venet ia? t e r r a s , fimiliter f r u g a l e s, V t i n um , F e l t r i um , C o n c o r d i a m, T c r g e f t u m ,& v l t ra T i m a u um a m- n em , ve t u f t am A q u i l e i a m. q u am r e do pa t r i t ij V e n e t i, v nde pr imùm h a bu e- E V a t r i a Ve r i n t l o c u m , a c g e n t e m, P a t r i am n omma n t. De cu i us n o b i l i t a t e , ac na t ur a li n e t o r u m . fitus v b c r t a t c, cùm in f ronte ad o r i en t a l em fpecte t p l a g am, ac i n me r i d i em d é– c l i n e r, à tergo au t em ad N o r i c os v f que per i uga Rh e t ia pe r pe t u i* c on t ra b o- r c a l em fitum fe e x t o l l at c o l l i bus ; d uo pra?cipua antiqua? e ius opu l e n t i a ? , ac vbe r t a t is e t i am g i gn e nd is v i n is praebet e x c mp l a. Pr imùm ab a f f i d u a i n h ac p r o u i n c ia Iul ij Ca?far is ftatione, v n d e i l l i n om en F o r um I u l i j , q u od po f i e r is d e i l e xa p a r um v o c e, F r i u o li dióta ef t, v bi f o r um f e i l i e e t, ac i u ra ad e x p e d i t i o- nes