BACCI - De naturali vinorum historia volume VII

35» D E F I N 1 S I T A L l AE g i gnun t u r , f ub B i t c r i t i a v i c o , ad Ca f t r um nouum P o n t i f i c i s ,& Front ignani A o p t i ma. Et i t em Cl a r e ta clcótiiTima fub Are l ate lapidoi ls ile vocatis camp i s, & fub C r au pr x f e r t im opp i do l auda t i i f ima, & in Ma i f i l ix l i t t o r e. In q u o, v i de lubr i cam rerum c ond i t i on em, & cultus humani var i e t a t em: qux nunc Ma f l ì l i x , &c i r ca ea l i t t ora Cl a r e ta commendamus v i n a, & qux t enu i f p i r i tu exhal ent ad c apu ti eadem Ma r t i a l is carminé l i b . x . Imp r o ba Ma l f i l ix fui i fe no t a u imu s, & q ux f umo f a, & ceù toxica adlata Romam haberentur : nempè quon i am fimpliciter exper ti id v i num nauigat ionc exol ef cerc, diutilfimè in f u- mari js exponebant, ficcabantq; fumo vfque in amar i tudinem : vt de va r io c u l– l e rò I. t uan t i qu i s , &no f t r is docuimus l ibro i . Qu x&P l i n i u s f uo t empo r e d e t e f t a t us t a p. 1 6. eft l i b ro x 1 1 1 1 . c a p . v i. De vinis i nquit Ma f f i l i x ,& in Na r bonen fi genitis alTe- T l i n. „ uerare non ef t: quon i am of f icinam eius rei infecère tingentes f umo, v t i namq; B „ non & herbis, & medicamentis noxi j s, & et iam A l o è, quo faporem, coIoremq; 3 , adul térant. Iux t àVarumamnem, i nagro f anc ì iLaur ent i j pe rmagn i oppidi , v i - I » A l l o- na nafeuntur a l ba fatis generofa : celeberr ima vero q ux in eius apricis col l ibus btogi% „ vu l go Mu f c a ta cognominantur , in Rega li potiilìmùm cur ia, & hyema li t empo- in Delfio re mu l tx laudis . A p ud Al l ob r oges idem Pl inius commendat , vbi pofteris D c l - f i a t u. finatus,& ad Viuares pr x f e r t im vina : & cót inuò qua Rodanus def cendi t , apr i- L u g i u n i . cis ab vt raque r ipa co l l i bus ,& in Lugdunenfi agro prxc ipua , ac e l e&i f l lma C l a– reta alba y & q ux cum ant iquis He l u i o la di x imus ni tore r u t i l o, ac l i mp i d a, ac fìngularis na turx a l i qu a, vt cùm l i mp i d a, ac aque x videantur fubf tant i x, r o- bor e tamen non cédant La t i n i s, nec C l a r e l l is I t a l i x. E a d em ac rut i lo fpl endo- r e l audan t u r, qua Rodanus ab Heduis aucìore Cx f a re A r a r im amnem r ec i p i t, C Vereàunu fub V e r e d u n o ,& Borboni jperameena p l a n i c i e ,& àf ini ftra inf lucnt i samnis B o r b o n t f . fub B i f on t i o, ac vicinis oppi d i s, f yn cera, & tam ori,quàm afpecìui per iucunda. s i f o n t t j . Verùm nul l is fecunda Ga l i i c is v i n i s , qux c i rca Lu t e t i am, vbi Panh i f i j , ac F r a n- T a r r b i f i n i c ix nomen,habentur : cum tanta fecus Sequanam amnem,nunc Sennam, amç- mgri f e l i- ni tate co l l ium, aruorumque , ac vinearum ampl i tudine, fitu vndequaque i t a d i- c i t a s, fpof i to ma x imx alendx c i u i t a t i, incurrent ibus cum Scguanaa l i js fluuijs, qui ipf am in Infulam amb i un t, acpe r medium vndique nauigabi lem reddunt ; vt e t i am ftudiofi foleant eam i r jmor ta l ibus panxgyr i c is in ccelum to l l c r c ropul en- ti í ï imam,populoí i ífimam, abundant i f t imam omn i um r e r um, omn ia in eahabe - ri vena l i a, ac honeftis preci js co l l audan t. Immo an fint qu i dam fummo i u d i- c io in ea verfati alTerere, quod nu l la in parte orbis terrarum Pa r rh i f i um, ni fi in O Tdttcfyrì- hoc F r a n c i x, ac totius forè Eu r opx compendio potui i fct effe Parrhi í ium. Quç c o n. ampliíïîrna vrbs oppor tuni f i l m i, ac magni (vt d i xi ) amnis c ommod i t a t e, tem– peramento aeris,a c cœli grat ia benigni í î ima, egregij s fupcr ant iquam A t h e na r um famam fplendida ingcni j s, ac cuncìarum bonarum a r t i um, docìrinarumcj; parens ; quingcnta mi l l ia homi num perpetuò a l i t. C um tanta infuper fancì i i- í îmx Re l i g i onis Ch r i f t i anx obíèruant ia, incomparabi l iq; conf tant ia y vt in his turbulenti iTimis interregni F r anc ix t empo r i bus , nu tu ferme D E I A l t i i T i m i, ac immo r t a li exemplo fìdei cun&is alijs popu l i s; fuerit tamen ab omni d i f e r imi C a l l ia i n- ne a l l e r t a, & confcruata . Qu od vero f ummum hodie argumentum eft i n c om- comparabt parabi l is Regni F r an c ix fcecunditatis ; in admi rat ionem aud io cuncìarumin I n fiecüdi hac a lma cur ia na t i onum, vt poft tanta s terrarum c l ades, totej ; popu l o rum E tas . x n i mn a s, vix v l l am tamen F r an c i a, paíTa videatur rerum ca l ami t a t em. Et quis non mi r e t u r, vnde tanta c c r e a l i um, annonç, ac v i no rum copia m a x i mx, popul i f f imxc ji a l endx vr bi fuppedi tetur ? Pr x t er f requentem ergo omn i um re– r um vnd i que c omr a e a t um ,& per Scguanam l ongè , pe rq; a l i o s , q ui in eam conf luunt amna s, à Scnon i bus ,& à Burgundi js ; Camp a n i am non longe à P a r- CémpanU rhi f to, or ientali fitu p r xd i c an t r e g i on em, q ux Campan i x f c l i c i s i n f t ar cc rea l i- ftLicitai. b u s omn i f a r i am , ac vinis eam reddunt v b c r r i mam. V i ne t ave i ò i ne ahab c ri prec ipua