BACCI - De naturali vinorum historia volume VII

D E V I N 1 S I I i S P AH 1 AE mi t n i n t, cum tanto prouentu d i u i t i a r um, vt nof tro tempore Hi fpania* regnum fit in tot o orbe t e r r a rum, fub potenni funo Phj i ippo rege cpulentifî imurn. O l e u m , & M ei Hi f pan i cum , & l u ne gencrofum San i ti Ma r t i ni cognomento v i num( ne al ia nuned i cam magis grac iofa ) nul l is poffunt comparati extera­ rum terrarum gcncribus : q ux vel ìpfo a lpec tu , ac iaporis grana longé fupe­ rant i l l a in vc t c rum Mc l l is A t t i c i, v i ni M a r o n x i, nt cnon Falerni I tal ici g l o­ Communis n a m. Tr an l eo re l iquarum rerum agri e i us, ac natura* foecundi tatem, aqua s v b t Y t a s . medi catas, f a lubr i aba l nea ,me t a l l orum vbcrcs terras , a u r i, ardent i , argenti v ini , ac terri mineras, nob i l i um marmorum l ap i d i c i na s, gemmante s Japidura Bâte*, pre t ioforum mon t e s. Hac in parte B e t i c x, quam I ipai is amnis lungotracìu fexaginta f c i è leucarum e x cu r r i t, & qua* Co r dub am con t i nc t, B a i e z am, A i­ c a l am, Gr a n a t am, magnas v r b e s, fecus medi terranei l i t t o r a, vfque ad G a ­ de s , nu f quam t c l l us in t oraHi fpan ia vb c r i o r. Qua r ump r ouen t um 5 faltem in v i n i s, vel hoc lat er i t comprobarc argumento : quod publ i cani Hiípaícnfes af­ f l uè r en t, cíTe Hi f pa li inter alias portam qua ndam, per quam ni f iquot idieà medter rane is quat tuor nu l i, ingrediantur v i ni amphorx, vecìigalium cenfum non làtisfacere c ondu t t o r i. Quapropter C o r d u bx campi { ih plaga i l la o c c i­ d e n t a l i se l ibero afpecìu in Au i t r um ob magnani foecunditatem , ac cceli bc­ Campi nigni tatem C ampi cognominantur E l y f i j. quos nobi les quidam interprètes Elyfiu aurtor i tate ma gn i f i c a n rHome r i j qui l i b ro 1 1 1 1. Ody i f e x hos videtur app i n­ xiíTe campos i l l is veriìbus : Ex H o me A'M« o'tç H Á C O I OV 7nJíov o $i %cu$ ò{ ^'etJ^/^ŷ^S-oç. TOm Où vt C <T5ç, òv rctç%eifA,cá)ìf m\ùç , OT' T * m r òf* fiçyt, A M' CUH favçŷio Áijvpveíot7aí a u r a ti Oxécuoç. In quibus amo equ i d cmnou i hi f tor ici dcxtei i t a t en e qui veras fcccundiratis Hifpania? exan t i qu i i f imo vate aftrua t cauf as . nam plures eiusdicì is hìc re­ fpondent nota 9 : Ely iij nome n, & in fines terra* ( <p) arn'e^r» y a l ni ) vbi non n ix , neque hyems mu l t a , n e que vnquam imbe r , f edf cmpet Z r p h y ri Ix t ami t t ant C o r r e t t i . fpirament a vita*, ac lenes ab Oceano exhalent auras. Cx t erùm ad Joc i huius e luc ida t ionem, nufquam Iegimus Home r um fecilTe Hi fpania: inent ionem : nec V ly iTem ( à quo dicìam falsò putan t Vl i sbonam) ad hos fines terra* adnauigaf­ f e, ied E l y f i os cum vetufta fabula intel lexit in i n f e rno, vbi ( o $i £<u&ò<> jL(pi'&s<) Rhadamanthus inquit r uben s ,&qua fi in inferni au l a, quam l i b ro x i . pr imis ftatim verbis fingit idem Homerus apud C i mme r i o s, & in profundum Oceani adnauigant ibus r e p c r i r i , qu em propterea l o c um( vt obi ter d i c am) V i r g i l i } mchus V i r g i l i us in v i . videtur imi t a t us, qui hos C imme r i os in an t r i s f i by l lx i m i t a n o , ad Cumas iìnxit , in quibus i l li perpetua cal igine,ac nebu l aob r u t i , nec l o l is vnquam lumen a lpi cerent. A l l u d it ergo nomen ad i l l osquo f cunquc Home ri B a t i c * * v E l y f i o s, in Bç t i ca Hi fpania* c amp i, quos incomparabi li adhuc célébrant f œ- bsrtAs. cund i t a t e, vt ex vno t r i t i ci mod i o c o l on i p l e r unque t r i g i n r a, vel ampl ius l e­ cipiant modioSjvinoiuinejuc , qua* d i c emus, ac re l iquarum f rugum immenfam C i t r i o r um c o p i am. I n t c r qux pomaria a i un t , a c c ima , f po n t è e t i am e na t ami r ump r x­ f x c u d t t a s . ber e fpecìaculum, cum perenni florum, ac fruófcuum fimul copi a, ac tanta* ma- gni tudini s^ v t e i t r ia nonnul la fpe &cntur capitis humani i n f t a r , v el qua?pon­ dère t r iginta a?quarent l i br a s. Obfequioibs vero co l onum ftudio conformari frucìus in varias formas, vt vel mul iebres prxbere videantur mamma s, vel qu i nque pertitas digi t is manus , angue s, o l l a s, t ympanos, var i orumq; vt en­ V i n o r um filium, a t quean ima l i um figuras. His ergo de omni terrarum Hi i p a n ix fcc­ ccnftii H i cundi tate fuppof i t i s, i am de carum vinis breue compendium habi turi ; pai tini j p a m x. quidem recentiores de ipfo ampl i í ï ìmoregno habebimus aucìores, part im ve­ ' P. M p bo rò per i t iorum in Vr bc RomaH i l p a n o r um t e i t imon i ov t cmur, & qui prxfer t im fi C m c o n i . regiones ipfas per luf t rauer int. & i n p r i c u s i le uerendi P . F .AJ phon i C i a c o ni iiìfignis